สถานการณ์โรค/ภัยสุขภาพ ทั้งในและต่างประเทศ ประจำวันที่ 2 ตุลาคม 2555

สถานการณ์ต่างประเทศ

1.สถานการณ์โรคติดเชื้อโคโลน่าสายพันธ์ใหม่ 2012

      องค์การอนามัยโลกสรุปข้อมูล ณ วันที่ 29 กันยายน 2555 ว่ามีผู้ป่วย/เสียชีวิตที่ยืนยันการติดเชื้อ the novel coronavirus เพียง 2 ราย โดยรายล่าสุดเป็นชาวชาวการ์ตาที่เข้ารับการรักษาที่กรุงลอนดอน ประเทศอังกฤษ ปัจจุบันมีอาการดีขึ้นคาดว่าอาจจะกลับบ้านได้ภายใน 2 สัปดาห์  ยังไม่มีรายงานการติดต่อจากคนสู่คน   นอกจากนั้นองค์การอนามัยโลกยังไม่ข้อแนะนำให้ประเทศสมาชิกมี special screeningที่ด่านตรวจคนเข้าเมืองทุกทาง รวมทั้งจำกัดการเดินทางเข้าประเทศซาอุดิอารเบียและการ์ตา  นอกจากนั้นได้ปรับปรุงนิยามเพื่อการเฝ้าระวังโรคติดเชื้อโคโลน่าสายพันธ์ใหม่ 2012 ทั้งผู้ป่วยที่ควรจะสอบสวน(Patient Under Investigation)   การรายงานผู้ป่วยทั้งผู้ป่วยน่าจะเป็น (Probable Case) และผู้ป่วยยืนยัน( Confirmed Case)   และได้เสริมว่าควรจะมีการตรวจทางห้องปฏิบัติการหา novel coronavirus  ในกลุ่มผู้ป่วย respiratory infectionที่มีอาการรุนแรงเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาล  มีประวัติเดินทาง/พำนักอยู่ในประเทศซาอุดิอารเบีย หรือการ์ตา และตรวจทางห้องปฏิบัติการไม่พบ common forms of pneumonia และติดเชื้ออื่นๆ    และได้ออกแนวทางคำถามคำตอบแก่ประเทศสมาชิกทั่วโลก

        Britain's Health Protection Agency เปิดเผยว่าจากการ early genetic sequence of the new respiratory virus พบว่ามีความใกล้เคียงกับ bat virusesมาก นอกจากนั้นนักวิทยาศาสตร์ได้กล่าวเพิ่มเติมว่าอูฐ แกะ หรือแพะอาจจะได้รับเชื้อนี้ได้เช่นกัน  อย่างไรก็ตามยังไม่มีสัญญาณว่าเชื้อไวรัสนี้จะมีความรุนแรงเหมือนโรคซาร์สที่ทำให้ประชาชนทั่วโลก โดยเฉพาะเอเชียเสียชีวิต 800  คน นอกจากนั้นองค์การอนามัยโลกกล่าวว่ามีความเป็นไปได้ที่ผู้ติดเชื้อnovel corona virus ป่วยหลังจากสัมผัสกับสัตว์โดยตรง

      ด้านประเทศซาอุดิอารเบีย ได้เตือนผู้ที่จะเข้าร่วมพีธ๊ annual Muslim Hajj pilgrimage หลายล้านคนทั่วโลกว่าให้ล้างมือบ่อยๆ และใส่หน้ากากอนามัยทุกครั้งเมื่อเข้าไปในที่มีคนแออัด

     นอกจากนั้นในหลายประเทศได้เฝ้าติดตามสถานการณ์ และปฏิบัติตามตามคำแนะนำขององค์การอนามัยโลกอย่างเข้มงวด

2. สถานการณ์Seasonal Influenza vs. Variant Influenza

   

       สถานการณ์เชื้อที่เกี่ยวข้องกับโรคไข้หวัดหรือโรคระบบทางเดินหายใจ มี ดังนี้

       1. Coronavirus ตั้งแต่เดือนกรกฏาคม 2555 ถึงปัจจุบัน มีผู้ตรวจพบเชื้อ Coronavirusทั่วโลก  2 ราย อย่างไรก็ตามการติดต่อของโรคนี้ยังไม่มีความชัดเจน

       2. H1N1 Ontario - The H1N1 variant influenza virus (H1N1v) เชื้อนี้ปกติมักจะพบในสัตว์ พบในคนค่อนข้างน้อยหากพบในคนจะถูกเรียกว่า“variant” virusesหากพบในคนผู้ป่วยจะมีอาการเล็กน้อย แทบจะไม่พบว่าเชื้อติดต่อจากคนสู่คน
      3. H1N1v – เชื้อนี้มักมักจะพบในหมู เมื่อคนติดเชื้อจากหมูจะถูกเรียกว่า H1N1v  ไวรัสนี้ตรวจพบครั้งแรกที่รัฐ Wisconsinโดยเป็นยีนรวมกันของ avian, swineและ human influenza viruses  ดังนั้นจึงถูกเรียกว่า “triple reassortant” (tr) virus. Triple reassortant viruses ตรวจพบในประเทศสหรัฐอเมริกาตั้งแต่ปี 2533

       4. H3N2v -  ตั้งแต่เดือนสิงหาคม 2554 พบผู้ติดเชื้อนี้ 12 คน โดยผู้ติดเชื้อทั้งหมดพบในประเทศสหรัฐอเมริกา  โดยพบที่รัฐ West Virginia (2 ราย ), Indiana (2 ราย ), Pennsylvania (3 ราย ), Maine (2 ราย), และ Iowa (3 ราย)  

       5. H5N1 - ไวรัส H5N1จัดว่าเป็น highly pathogenic  สามารถทำให้ทั้งคนและสัตว์ปีกป่วยและเสียชีวิตอย่างรวดเร็ว ส่วนใหญ่มักจะพบเชื้อนี้ในสัตว์ปีก มีประเทศที่มีรายงานพบเชื้อนี้ 15 ประเทศ  ผู้ติดเชื้อนี้ส่วนใหญ่มักมีพฤติกรรมสัมผัสกับสัตว์ปีกที่ติดเชื้อมาก่อน .

       6. H5N1 Clade 2.3.2.1 –  ตั้งแต่ปี 2550 H5N1 มีการเปลี่ยนแปลงหลายกลุ่มที่เรียกว่า“clades.”  ปัจจุบันพบ 12 clades  โดยเฉพาะ “clade 2.3.2.1”เป็นกลุ่มที่ก่อให้เกิดอันตรายและทำให้สัตว์ปีกและนกป่าที่ติดเชื้อมีอาการรุนแรงและเสียชีวิตอย่างรวดเร็ว  ปัจจุบัน Clade 2.3.2.1 กำลังมีการแพร่ระบาดอย่างกว้างขวางในสัตว์ปีกที่ภาคเหนือ กลาง และใต้ของประเทศเวียดนาม.

3. สถานการณ์โรควัวบ้า

  3.1 ประเทศUkraine

   The Ukrainian Emergencies Ministry เปิดเผยว่าพบเชื้อวัวบ้า ในวัว 1 ตัวที่มาจาก private household ในเขต the central Vinnitsa ในรอบ 2 ปี โดยวัวดังกล่าวก้าวร้าวดุร้าย หลังตรวจพบเชื้อได้ฆ่าวัวตัวดังกล่าวในวันต่อมา  เจ้าหน้าที่ท้องถิ่นได้ติดตามตรวจสอบวัวในหมู่บ้านใกล้เคียง และสอบสวนสาเหตุการเกิดโรคในครั้งนี้   

4.สถานการณ์โรค Ebola

 4.1 The Democratic Republic of Congo

         การระบาดของโรค Ebola ในเขต Isiro และ Viadana  อำเภอ Haut-Uélé จังหวัดOrientale ข้อมูลล่าสุดในวันที่ 24 กันยายน 2555 มีรายงาน 51 ราย เป็นผู้ป่วยยืนยัน 19 ราย ผู้ป่วยในกลุ่มน่าจะเป็น 32 ราย นอกจากนั้นยังมีรายงานผู้สงสัย(อยู่ในระหว่างสอบสวน ) 28 ราย ผู้เสียชีวิต 20 ราย เป็นผู้เสียชีวิตที่ยืนยันการติดเชื้อ 7 ราย กลุ่มน่าจะเสียชีวิตจากโรคนี้ 13 ราย  ขณะนี้กระทรวงสาธารณสุขร่วมกับเครือข่ายนานาชาติกำลังสอบสวนหาสาเหตุการแพร่ระบาดในครั้งนี้ เพือหามาตรการที่เหมาะสมในการดำเนินการตัดวงจรการระบาดลง

5.สถานการณ์โรคอหิวาตกโรค

5.1 ประเทศSierra Leone

ตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์ 2555 ประเทศ Sierra Leone ได้แจ้งว่ามีการระบาดของโรคอหิวาตกโรคในอำเภอ Port Loko, Kambia, และ Pujehun จากนั้นก็แพร่กระจายไปยังพื้นที่ทางตะวันตกจนถึงเมืองFreetown โดยเฉพาะต้นเดือนกรกฏาคมถึงสิงหาคม 2555  มีรายงานเพิ่มขึ้นจากต่ำกว่า 10 คนต่อวัน เป็นมากกว่า 250 คนต่อวัน และมีพื้นที่ที่มีผู้ป่วยเพิ่มขึ้นอีก 8 อำเภอ ได้แก่  Bo, Bombali, Tonkolili Moyamba, Bonthe, Kenema, Konandugo และ  Kono ข้อมูล ณ วันที่ 10 กันยายน 2555 มีรายงานผู้ป่วย 17319 ราย เสียชีวิต 259 ราย อัตราป่วยตายร้อยละ 1.5 สถานการณืการระบาดครั้งนี้มีความรุนแรงมากเมื่อเปรียบเทียบกับหลายปีที่ผ่านมา ประธานาธิบดีของประเทศได้ประกาศว่าการระบาดครั้งนี้เป็น the outbreak a humanitarian and public health emergency สำหรับมาตรการที่ได้ดำเนินการได้แก่ปรับปรุง ระบบเฝ้าระวังทางระบาดวิทยา การรายงาน และระบบเตือนภัย เพื่อให้สามารถตรวจจับการการระบาดและตอบสนองสถานการณ์ได้ทันการณ์, ความสามารถในการรักษาพยาบาล, เพิ่มความเข้มแข็งของเครือข่าย และปรับใช้ทรัพยากรต่างๆให้คุ้มค่า ปรับปรุงมาตรการด้านสุขาภิบาล น้ำดื่มน้ำใช้

.

ข่าวในประเทศ

  1.โรคติดเชื้อไวรัสโคโรน่าสายพันธุ์ใหม่ 2012

        กรมควบคุมโรค แถลงผลการประชุมกับผู้เชี่ยวชาญด้านไวรัส และองค์การอนามัยโลก ถึงเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ในต่างประเทศ ว่า ได้มีการปรับการเรียกชื่อเป็น "โรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา สายพันธุใหม่ 2012" เพื่อให้เข้าใจตรงกัน ซึ่งถือเป็นโรคอุบัติใหม่จากเชื้อไวรัสโคโรนา ชนิด RNA สายเดี่ยว ก่อให้เกิดอาการระบบทางเดินหายใจ ตั้งแต่แบบอ่อน ไปจนถึงรุนแรง ขณะนี้ยังไม่สามารถสรุปนิยามกลุ่มอาการของโรคได้ แต่จากอาการผู้ป่วย 2 คน ที่พบในอังกฤษ พบว่าเป็นเชื้อที่ต่างจากโรคซาร์ส อย่างไรก็ตาม ยังไม่จำเป็นต้องตรวจคัดกรองอาการที่ท่าอากาศยาน และไม่ห้ามผู้ที่จะเดินทางไปแสวงบุญ

        ขณะนี้พบว่า ห้องปฏิบัติการกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ สธ. และศิริราชพยาบาล สามารถตรวจได้ถ้าพบกรณีดังกล่าว โดยมีผู้เชี่ยวชาญจากฮูกับศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคสหรัฐฯ (ซีดีซี) ให้คำแนะนำ กรมการแพทย์จะจัดทำแนวทางรักษาให้โรง– พยาบาลทุกแห่งต่อไป เพราะยังไม่มียาและวัคซีนรักษา ทำได้แค่ประคับประคอง แยกผู้ป่วยเพื่อเฝ้าระวังโรค
      ส่วนดร.นพ.พรเทพ ศิริวนารังสรรค์ อธิบดีกรมควบคุมโรค (คร.) กล่าวว่า ยังไม่พบการแพร่ระบาด แต่ทาง คร.เตรียมพร้อมไว้แล้ว ไม่อยากให้ตื่นตระหนก เพราะยังไม่มีข้อมูลการติดต่อง่ายเหมือนโรคซาร์ส แต่ต้องเฝ้าระวังและติดตามข้อมูลใกล้ชิดเพื่อความไม่ประมาท

    2. สถานการณ์โรคไข้เวสต์ไนล์

     นายวิทยา บุรณศิริ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข กล่าวว่า จากข่าวการระบาดอย่างรุนแรงของไข้เวสต์ไนล์ในประเทศสหรัฐอเมริกา ที่ศูนย์ป้องกันควบคุมโรคแห่งชาติ ประเทศสหรัฐอเมริกา มีรายงานการพบผู้ติดเชื้อ จำนวน 1,118 ราย เสียชีวิตจำนวน 41 ราย ซึ่งผู้ป่วยทั้งหมดนี้เป็นจำนวนผู้ป่วยที่สูงที่สุดตั้งแต่พบการติดเชื้อ ครั้งแรกในสหรัฐอเมริกาปี พ.ศ.2542 ในประเทศไทยยังไม่พบรายงานผู้ป่วยโรคเวสต์ไนล์ โอกาสที่โรคนี้จะแพร่จากต่างประเทศมาสู่ไทยเกิดขึ้นได้น้อย   

     ส่วนมาตรการของประเทศไทยในการรับมือกับโรคดังกล่าว รมว.สาธารณสุข กล่าวว่า ได้มอบหมายให้กรมควบคุมโรคประสานกับองค์การอนามัยโลก ศูนย์ป้องกันควบคุมโรคแห่งชาติ ประเทศสหรัฐอเมริกา เพื่อแลกเปลี่ยนข้อมูลข่าวสารและเตรียมความพร้อมในการป้องกันควบคุมโรคอย่าง ใกล้ชิด และระบบการตรวจทางห้องปฏิบัติการโดยกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ที่สามารถตรวจ หรือส่งต่อเพื่อยืนยันโรคได้อย่างแม่นยำ

3. สถานการณ์โรคเพศสัมพันธ์

      นายวิทยา บุรณศิริ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข  กล่าวว่า พบวัยรุ่นไทยมีเพศสัมพันธ์ครั้งแรกอายุน้อยลงเรื่อยๆ จากอายุ 18-19 ปี ในปี 2539 เป็นอายุ15-16 ปี ในปี 2552 อัตราการคลอดบุตรของวัยรุ่นอายุ 15-19 ปีเพิ่มจาก 50.3 ในปี 2548 เป็น 54.9 ต่อกลุ่มหญิงอายุ 15-19 ปีทุกๆ1,000 คน ในปี 2554 วัยรุ่นที่มีเพศสัมพันธ์ครั้งแรกใช้ถุงยางอนามัยไม่ถึงร้อยละ 40 ทำให้อัตราป่วยจากโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ในเยาวชนอายุ 15-24 ปีสูงขึ้นจาก 23.5 ในปี 2545 เป็น79.8 ต่อประชากรวัยนี้ทุก 1 แสนคน ในพ.ศ. 2553 ต้นเหตุปัญหามาจากขาดความรู้ เช่นความเข้าใจผิดคิดว่าร่วมเพศครั้งเดียวไม่ตั้งครรภ์

4. สถานการณ์โรคเบาหวาน

      ศาสตราจารย์เกียรติคุณ นายแพทย์เทพ หิมะทองคำ แพทย์ผู้เชี่ยวชาญเรื่องโรคเบาหวาน เผยว่า ปัจจุบันคนไทยเป็นโรคเบาหวานจำนวนมาก มีผู้ป่วยด้วยโรคนี้ประมาณ 7 เปอร์เซ็นต์ของประชากร โดยสถิติของประชากรอายุเกิน 35 ปีขึ้นไป ตกประมาณ 10 เปอร์เซ็นต์ อายุเกิน 45 ปีขึ้นไป ตกประมาณ 18 เปอร์เซ็นต์ ซึ่งในจำนวนนี้ ครึ่งหนึ่งไม่รู้ตัวว่าเป็นโรคเบาหวานและ เนื่องจากไม่รู้ ทำให้ไม่รู้จักดูแลตัวเอง จำเป็นต้องประชาสัมพันธ์ให้มากขึ้นเพื่อที่จะได้นำมาซึ่งการวินิจฉัยและรักษา

5. สถานการณ์โรคคล้ายเอดส์

      เมื่อวันที่ 22 สิงหาคมที่ผ่านมา สำนักข่าวเอพีรายงานว่า เกิดโรคประหลาดคล้ายเอดส์กำลังเกิดขึ้นกับประชาชนหลายรายในเอเชีย แต่ไม่ใช่โรคติดต่อ

รายงานระบุว่า เชื้อโรคปริศนานี้จะส่งผลคล้ายกับโรคเอดส์ คือ จะเข้าทำลายระบบภูมิคุ้มกัน ทำให้ร่างกายไม่สามารถขจัดหรือป้องกันเชื้อโรคต่าง ๆ ที่เข้าสู่ร่างกายได้ แต่พาหะที่ทำให้เกิดโรคดังกล่าวยังไม่เป็นที่ทราบแน่ชัด แพทย์เปิดเผยได้เพียงว่า โรคดังกล่าวไม่น่าจะเป็นโรคติดต่อ

ด็อกเตอร์ซาราห์ บราวน์ แพทย์จากสถาบันสุขภาพนานาชาติ ที่ศึกษาโรคนี้มาเกือบ 10 ปี ได้เปิดเผยว่า โรคประหลาดนี้มักพบในผู้ป่วยชาวเอเชียอายุ 50 ปีโดยเฉลี่ย โดยประเทศที่พบผู้ป่วยโรคนี้มากที่สุดก็คือ ไทย และ ไต้หวัน ซึ่งผู้ป่วยบางรายก็เป็นหนักถึงขั้นเสียชีวิต ขณะที่ชาวเอเชียที่อาศัยอยู่ในสหรัฐฯ ก็ป่วยเป็นโรคนี้อยู่บ้าง แต่ไม่อาจจะคาดคะเนจำนวนที่แน่นอนได้

6. สถานการณ์น้ำท่วม

   

        เมื่อเวลา 04.00 น. วันนี้ (2 ต.ค. 2555) พายุโซนร้อน “เกมี” (GAEMI) ที่ทวีกำลังแรงขึ้นจากพายุดีเปรสชันบริเวณทะเลจีนใต้ตอนกลาง โดยมีศูนย์กลางอยู่ห่างประมาณ 700 กิโลเมตร ทางตะวันออกของเมืองดานัง ประเทศเวียดนาม หรือที่ ละติจูด 17.0 องศาเหนือ และ ลองจิจูด 114.8 องศาตะวันออก มีความเร็วสูงสุดใกล้ศูนย์กลางประมาณ 65 กม./ชม. พายุนี้เกือบจะไม่เคลื่อนที่ และในช่วงวันที่ 2-3 ต.ค. 2555 ยังไม่มีผลกระทบโดยตรงต่อประเทศไทย

       ในช่วงวันที่ 4-5 ต.ค. คาดว่า พายุนี้จะเคลื่อนขึ้นฝั่งตอนกลางของประเทศเวียดนาม และในช่วงวันที่ 6-7 ต.ค. จะเคลื่อนผ่านประเทศลาวตอนล่าง ภาคตะวันออกเฉียงเหนือและภาคกลาง ของประเทศไทย ตามลำดับ ประกอบมรสุมตะวันตกเฉียงใต้ที่พัดปกคลุมทะเลอันดามัน ภาคใต้ และอ่าวไทยมีกำลังแรงขึ้น ลักษณะเช่นนี้ทำให้บริเวณประเทศไทยจะมีฝนตกหนาแน่น และมีฝนตกหนักถึงหนักมากบางแห่ง บริเวณภาคเหนือตอนล่าง ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ภาคกลาง ภาคตะวันออก และภาคใต้ตอนบน

       นอก จากนั้นนายวิทยา บุรณศิริ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข กล่าวขณะลงพื้นที่ตรวจเยี่ยมพื้นที่ประสบภัยน้ำท่วมที่จังหวัดปราจีนบุรีว่า ผลกระทบในภาพรวมจากสถานการณ์น้ำท่วม ขณะนี้มีผู้เสียชีวิตแล้ว 8 ราย สาเหตุจากไฟฟ้าดูด 1 ราย จมน้ำ 6 ราย และไม่ระบุสาเหตุ 1 ราย มีผู้ได้รับบาดเจ็บรวม 44 ราย ส่วนใหญ่ถูกของมีคมบาด และมีบางส่วนที่ไม่ระบุสาเหตุ ส่วนปัญหาเรื่องโรคและการเจ็บป่วยของผู้ประสบภัย ผลการออกหน่วยแพทย์เคลื่อนที่ พบผู้ป่วยจากน้ำท่วมทั้งหมด 31,998 ราย ส่วนใหญ่เป็นไข้หวัด น้ำกัดเท้า และพบผู้มีความเครียดรวม 6,393 ราย ในจำนวนนี้มีเครียดสูง 138 ราย และต้องติดตามดูแลใกล้ชิด 38 ราย ในส่วนของจังหวัดปราจีนบุรีนั้นพบผู้ป่วย 3,985 ราย เสียชีวิต 5 ราย จากสาเหตุจมน้ำซึ่งเป็นผู้ใหญ่ทั้งหมด ได้สั่งการให้เจ้าหน้าที่เฝ้าระวังในกลุ่มผู้ป่วยที่มารับบริการที่หน่วย แพทย์เคลื่อนที่ในหมู่บ้าน และที่โรงพยาบาล โดยมอบหมายให้กรมควบคุมโรคเป็นหน่วยงานหลักในการประสานงานร่วมกับหน่วยงาน ที่เกี่ยวข้องในพื้นที่และกำชับให้สำนักงานสาธารณสุขจังหวัด ติดตามความพร้อมของระบบการเฝ้าระวังโรคและภัยสุขภาพอย่างต่อเนื่อง เพื่อการป้องกันควบคุมโรคระบาดจากสถานการณ์น้ำท่วมได้อย่างทันท่วงที